O SEGREDO DA PENA MOLEXA. A LUNAR BARCA. CINCO COUSAS QUE DEBES SABER

             Este post súmase á lei aprobada por unanimidade polo parlamento galego o día 11 de marzo de 2014 co nome de Valentín Paz-Andrade capacitando á Xunta de Galiza para incorporar progresivamente a lingua portuguesa no sistema educativo galego como unha materia opcional coa finalidade de que nosa comunidade, aproveite como unha vantaxe competitiva súa proximidade a un bloque lingüístico conformado por 254 millóns de falantes dos cinco continentes/Este artigo soma-se à lei aprovada por unanimidade pelo parlamento galego no dia 11 de março de 2014 com o nome de Valentín Paz-Andrade capacitando à Xunta de Galiza para incorporar progressivamente a língua portuguesa no sistema educativo galego como uma matéria opcional com a finalidade de que nossa comunidade, aproveite como uma vantagem competitiva sua proximidade a um bloco lingüístico conformado por 254 milhões de falantes dos cinco continentes.

UN MONUMENTO MEGALÍTICO CON FORMA DISCOIDE ORIENTADO A SAÍDA NO CICLO METÓNICO DA LÚA CHEA

UM MONUMENTO MEGALÍTICO COM FORMA DISCOIDE ORIENTADO A SAÍDA EM O CICLO METÓNICO DÁ LÚA CHEA

20150514_173405

No Concello de Narón, na freguesía do Val, inmediata ao castro e lugar de Vilasuso, e ao lado dunha prehistórica corredoira que remata sobre o mar, preto da espectacular, illa chamada Pena Lopesa, moi dominante sobre os esgrevios cantís do Océano, e próxima á célebre mámoa chamada Pena da Arca dos Vilares, enterramento posibelmente calcolítico, encontrase un outeiro (de lat. altarium, “altar”, lugar de culto), trebopala e penedo, chamado pola forma que adopta de molexa de ave, Pena Molexa, do latín mollicula, “molexa”, aquí un penedo psbl. non figurativo, que a man do home extraendo e traballando o granito, encabalgou a mantenta entre dous bloques, sinalizando o punto da saida da lúa –Reve, ai. “risign moon”- o ano metónico. // Na Câmara municipal de Narón, na freguesia de O Val, imediata ao castro e lugar de Vilasuso, e ao lado duma prehistórica corredoira que remata sobre o mar, perto da espectacular, ilha chamada Pena Lopesa, muito dominante sobre os esgrevios cantís do Oceano, e próxima à célebre mámoa chamada Pena da Arca dos Vilares, enterramento possivelmente calcolítico, encontrasse um outeiro (de lat. altarium, “altar, lugar de culto”), trebopala, e penhasco, chamado pela forma que adopta de molexa de ave, Pena Molexa, do latín mollicula, ‘molexa’, aquí um penedo, psvlm. não figurativo, que a mão do homem extraindo e trabalhando o granito, encabalgou a mantenta entre dois blocos, sinalizando o ponto da saida da lua –Reve ‘rising moon-‘ no ano metónico.

A Pena Molexa -así chamada (1991,  pola forma de ‘molexa’  -do latín mollicula, “moega [> moegha > molexa]” de ave-, enorme penedo encabalgado en O Val, Narón, imitando á lúa chea, orientado a saída da lúa en ascención : Reve,  (Pena), no ano metónico con  forma discoide é, seguramente, o primeiro gran monumento astronómico de Galicia.

A Pena Molexa -assim chamada pela forma de “molexa” -do latín mollicula, “moega [> moegha > molexa]” de ave, enorme penhasco encabalgado em O Val, Narón, imitando à lua cheia, orientado a saída da lúa em ascenssão : Reve, (Pena), no ano metónico com  forma discoide é, seguramente, o primeiro grande monumento astronómico da Galiza.

PENEDO FIGURATIVO OU PENA ENCABALGADA A MANTENTA?

PENEDO FIGURATIVO OU PENA ENCABALGADA A MANTENTA?

 

SANYO DIGITAL CAMERA

O geólogo pensa que a pena non foi encabalgada á mantenta, que é un penedo figurativo/ O geólogo pensa que a pena não foi encabalgada adrede, que é um penhasco figurativo.

O arquitécto sostén que o monumento foi construído á mantenta,  a forma de disco é intencionada,  a cara interna foi traballada apreciándose claras as pegadas dese traballo/

O arquitécto sustém que o monumento foi construído adrede, a forma de disco é intencionada, a cara interna foi trabalhada apreciando-se claras pegadas desse trabalho.

Fan a segunda hipótese cando menos altamente verosímil: /

Fazem a segunda hipótese quando menos altamente verosímil:

O arquitecto Carlos Sánchez Montaña, en base á nosa investigación previa, e tras demorado estudo, concluíu que a Pena Molexa é unha barca lunar, talvez o prototipo de todas elas, coa función de “pouso”, para, de caminho ao túmulo, depositar o corpo dos reis, permitindo que a alma fose levada pola barca lunar./  O arquitecto Sánchez Montanha, em base à investigação prévia  (André Pena), e tras demorado estudo concluiu que a Pena Molexa é uma barca lunar, talvez o prototipo de todas elas, com a função de “pouso”, para, de caminho ao túmulo, depositar o corpo dos reis, permitindo que a alma fosse levada pela barca lunar.

  • A forma intencionada de disco  e orientación da pena cara á saída da lúa chea no solsticio de verán, no chamado “ano metónico”/A forma intencionada de disco e orientação da pena para a saída da lua cheia no solsticio de verão, no chamado ‘ano metónico’ . 

– OLD WOMAN Caileach (cf. Latin caelum “sky” and caeluleo ‘the color of the sky, blue’, and also “The Old Woman with a blue veil (representing sky)”. Builder of the landscape and the megalithic monuments. The Old [A]Moura builder of megaliths, holding the Pena Molexa with the little finger. By Carlos Alfonzo ex A. Pena Caminhos Milenários. A VELLA, Caileach [cf. Latin caelum, “ceo” e caeluleo “da cor do ceo, azul”, isto é psblm. “A Vella Do Veo Azul [representando ao ceo]”. Constructora do pasisaje e dos monumentos megalíticos de Europa. A ilustración de Carlos Alfonso, mostra á Vella Moura, sostendo a Pena Molexa co dedo meniño./ A VELHA, Caileach [cf. Latin caelum, “céu” e caeluleum [l/r],  “da cor do céu, azul”, isto é psvlm. “A Velha Do Velo Azul [representando ao céu]”. Construtora da pasissagem e dos monumentos megalíticos de Europa. A ilustração de Carlos Alfonso, mostra à Velha Moura, sustentando a Pena Molexa com o dedo meninho.

  • folklore [a galiña cos sete pitiños de ouro, as tres mulas de ouro] e densidad de lendas de Mouros – a maior de Galiza-  concentradas nun monumento                                                                                                                                      
  •  O folklore [ a galinha com os sete pitinhos de ouro, as três mulas de ouro] e densidad de lendas de Mouros – a maior da Galiza-concentradas nun monumento.

“Contan que nalgunhas madrugadas de San Xoán, na hora misteriosa en que a lúa aínda non se meteu e o sol xa vai querendo saír, pódese encontrar na Pena Molexa, peiteando os longos e fermosos cabelos, una belísima Moura que mostra ao abraiado mortal que a contempla un enxoval marabilloso: olas e xerros cheos a reverter de moedas e xoias, colares e diademas e brazais, peites e tesoiras, armas e adobíos de antigos guerreiros, e até unha galiña cos seus sete pitinhos, todo de resplandecente ouro”/ [in Eva Merlán Contos e Lendas de Trasancos]. Contam que em algumas madrugadas de São João, na hora misteriosa em que a lua ainda não se meteu e o sol já vai querendo sair, pode-se encontrar na Pena Molexa, peiteando os compridos e formosos cabelos, una belísima Moura que mostra ao abraiado mortal que a contempla um enxoval maravilhoso: olas e xerros cheios a reverter de moedas e jóias, colares e diademas e brazais, peites e tesoiras, armas e adobíos de antigos guerreiros, e até uma galinha com os seus sete pitinhos, tudo de resplandecente ouro” [in Eva Merlán Contos e Lendas de Trasancos]”

A  peculiaridade das lendas, relacionandose todas con determinantes aspectos do  conceito Celta de Soberanía –Sacral Kingship-, /

 A peculiaridade das lendas, relacionandose todas com determinantes aspectos do  conceito Celta de Soberania – Sacral Kingship-.

“II A Moura convídao a admirar con detemento cada unha das pezas que compoñen o enxoval e logo pídelle que escolla entre todo canto ve aquilo que pense do seu gusto. Engaiolado e dubidoso ante tales riquezas, o coitado acaba sinalando algunha das xoias que se ofrecen á súa vista; ás veces a que encontra máis feitinha; caseque sempre a que lle parece de maior peso e valor. Entón escóitase á Moura lamentarse e chorar, recriminándolle a súa cobiza” [In Contos e Lendas de Trasancos by Eva Merlán]/ “II A Moura convida-o a admirar com detemento cada uma das peças que compõem o enxoval e logo pede-lhe que escolha entre todo quanto vê aquilo que ache do seu gosto. Engaiolado e dubidoso ante tais riquezas, o coitado acaba assinalando alguma das jóias que se oferecem à sua vista; as vezes a que encontra mais feitinha; caseque sempre a que lhe parece de maior peso e valor. Então escuta-se à Moura lamentar-se e chorar, lhe recriminando a sua cobiça” [In Contos e Lendas de Trasancos by Eva Merlán]”.

fan a segunda hipótese cando menos altamente verosímil/

“III A aparición esvaécese nun espelhar de luz que se delonga na claridade nacente do día. O cobizoso ve tornarse-lle negro carbón nas mans a alfaia que apreixara con tanto devezo. I é que a Moura espera en vao desde o fondal do tempo que un home, con máis corazón que ansia de ouro no peito, a desencante elixíndoa a ela como o máis fermoso e máis desexable dos regalos. Entón redimida do feitizo, marchará co seu liberador, levando consigo todo o tesouro. Até o de agora ningún dos que viran á Moura a preferiron ao ouro. De modo que alá debe seguir enfeitizada, esperando unha mañá propicia de San Xoan para mostrarse de novo na Pena Molexa” [In Eva Merlán. Contos e Lendas de Trasancos]. / “III A aparición esvaécese nun espelhar de luz que se delonga na claridade nacente do día. O cobizoso ve tornarse-lle negro carbão nas mans a alfaia que apreixara con tanto devezo. I é que a Moura espera en vao desde o fondal do tempo que un home, con máis corazón que ansia de ouro no peito, a desencante elixíndoa a ela como o máis fermoso e máis desexable dos regalos./ Entón redimida do feitizo, marchará co seu liberador, levando consigo todo o tesouro. Até o de agora ningún dos que viran á Moura a preferiron ao ouro. De modo que alá debe seguir enfeitizada, esperando unha mañá propicia de San Xoão para mostrarse de novo na Pena Molexa? [In Eva Merlán. Contos e Lendas de Trasancos].

facem a segunda hipótese quando menos altamente verosímil

pena-molexa-building1

Cabe  unha solución intermedia: a do intencionado traballo  sobre o preexistente grupo de penas para crear o monumento megalítico, co disco lunar e os elementos funcionales como a que chamamos “mesa de ofrendas”.

/Cabe uma solução intermédia: a do trabalho intencionado sobre o preexistente grupo de penas para criar o monumento megalítico com o disco lunar e os elementos funcionais como a que chamamos “mesa de oferendas”.

 II  AS LENDAS DA PENA MOLEXA SON LENDAS LIGADAS Á MOURA, MATER, A SOBERANÍA

AS LENDAS DA PENA MOLEXA SÃO LENDAS LIGADAS A [A]MOURA,MATER, A SOBERANIA

[Addenda]

[/Addenda]

Moitas civilizacións e culturas do mundo contemplan a existencia dunha divinidad feminina, asociada á fecunda terra e/ou á lúa, a modo de Nai Universal, Mater ou Deusa Nai. Pero só os Celtas conciben á  Mater, Nai Universal, como triple Virge e como unha trinidad ou feminino trío das Matres.
/ Muitas civilizações e culturas do mundo contemplam a existência de uma divinidad feminina, associada à fecunda terra e/ou à lua, a modo de Mãe Universal, ou Mater Deusa Mãe. Mas só os Celtas concebem a a Mater, Mãe Universal, como Virge e como uma trinidad ou feminino trío das Matres.

Os Celtas – como sucede co cristianismo celta na Igrexa Católica- son monoteístas trinitarios. Por unha banda teñen unha Trinidad masculina, un Fillo, un Pai e un Espírito, escenificando os tres pasos do sol, ao longo do día e do ano. Doutra banda teñen unha Trinidad feminina, unha Virxe que conforma o trío das Matres: casamenteira Moza, na primavera, grávida Nai , no verán e Vella no inverno. // Os Celtas – como sucede com o cristianismo celta na Igreja Católica- são monoteístas trinitarios. Por uma banda têm uma Trinidad masculina, um Filho, um Pai e um Espírito, escenificando os três passos do sol, ao longo do dia e do ano. Por outra parte têm uma Trinidad feminina, uma Virxe que conforma o trío das Matres, casamenteira Jovem, na Primavera; grávida Mãe, no Verão e Velha no Inverno.

[A]Moura e [O]Mouro: “A habitante do Alén e O habitante do Alén ” son epítetos da Triple Mater, “Nai”, Celta [Mater, Matres] e seu paredros, solar trinitario Deus /

[A]Moura e [O]Mouro: “A habitante do Além e O habitante do Além” são epítetos da Triple Mater, “Mai”, Celta [Mater, Matres] e seu paredros, solar trinitário Deus.

 CHAMADAS MATRES GALAICIS EN GALLAECIA  Da Nai Terra brotan as fontes, os ríos e os mares cheos de peixes, é fonte dos bosques, é fonte dos froitos. É fonte da fecundidade da natureza. Ten unha parte clara e veraniega e unha parte escura e invernal. Pola noite convertida núm semáforo celeste: A Lúa, axúdanos na caza nocturna, mídenos o paso dos meses, e moito máis. A cada día, a cada ano, pare seu santo, luminoso fillo, á Luz do Mundo, O Diying God, e a cada ano e a cada día chora a súa morte. Para os Celtas segundo o ensino dos Durvedes [nome que reciben os Druidas en Gallaecia, como o viu Miguel Costa] son as MATRES, tres persoas distinas unha moza, unha nai e unha anciá, mais unha sóla MATER nai certa. Os contos europeos e a etnología descríbenos con detalle súa santa e benfeitora interceção. A Deusa Nai [a bendita Terra] é moza desde febreiro a maio na Europa Atlántica; pare no verão o primeiro de agosto; envellece o primeiro de novembro, cando se converte na anciá velliña do friage, do inverno, e da morte da natureza. O primeiro de febreiro, na Candeloria, renace de novo a vida como fermosa virgem [Brigantia, Brigitt, Brígida] e funde a neve. /Da Mãe Terra brotam as fontes, os rios e os mares cheios de peixes, é fonte dos bosques,  é fonte dos frutos. É fonte da fecundidad da natureza. Tem uma parte clara e veraniega e uma parte obscura e invernal. Pela noite convertida núm semáforo celeste: A Lua, ajuda-nos na caça nocturna, mede-nos o passo dos meses e bem mais. A cada dia, a cada ano, pare seu santo, luminoso filho, á Luz do Mundo, O Diying God, e a cada ano e a cada dia chora a sua morte. Para os Celtas segundo o ensino dos Durvedes [nome que recebem os Druidas em Gallaecia, como o viu Miguel Costa] som as MATRES, três pessoas distinas uma jovem, uma mãe e uma idosa, mas uma sóla MATER mãe verdadeira. Os contos europeus e a etnología descrevem-nos com detalhe sua santa e benfeitora interceção. A Deusa Mãe [a bendita Terra] é jovem desde fevereiro a maio na Europa Atlántica; pare no verão o primeiro de agosto; envelhece o primeiro de novembro, quando se converte na idosa do friage do inverno e da morte da natureza. O primeiro de fevereiro, na Candeloria, renace de novo a vida como formosa virgem [Brigantia, Brigitt, Brígida] e funde a neve.

ETIMOLOXÍA DE MOURO/MOURA, SEGUNDO A ARQUEOLOXÍA INSTITUCIONAL

ETIMOLOGIA DE MOURO/MOURA , SEGUNDO A ARQUEOLOGIA INSTITUCIONAL 

espelho1

A voz Os Mouros (41), céltica, [[A]Moura poderia significar “The inhabitant of the under-sea world”. Following Koch: cf. tartessian *omuŕika*[ [J.16.2] < *u(p)omorikā ‘the under-sea world’, cf. Gaulish Aremorica ‘the land by the sea’, Welsh arfor-dir ‘coast’. [J. T. KOCH ActPal X = PalHisp 9, 343]], designando a seres míticos similares aos “elfos de Tolkien”, gente imortal, belíssima, de pele clara e cabelos de ouro, seres ‘élficos’ ou feéricos de bom porte, com jóias e roupa de grande valia, não se pode traduzir por “mouros africanos” nem muito menos por “negros” (42).

Documenta J. T. Koch na Idade do Bronze, a voz tartésica Omurika [< *u(p)omorika], [sinalando Koch o bretão Maciço Armoricano, do galo Aremorica “Terra do Mar”]. O Mundo Baixo o Mar”, ‘Infra Mundo’ [J. T. Coch] :

 E revelando-nos a etnografía galega e o folklore da Pena Molexa seu sentido, eu a asociei a o hábitat dos Mouros: *[A]Mora/*[A]Moura, a habitante psblm. do Mar Moiral, O Além (Pena), a moradora dun lugar diferente ao dos humanos. Moura e Mouro é probavelmente – como o observara meu caro amigo Robert Omnès um hiper-enxebrismo, de *Omorica > *Amor[ric]a, > *AMora, “A Moura”, e *OMor[ic]o  > *OMoro  > “O Mouro” – psvlm. por coincidir, segundo o penso, a voz Moro celta con o homónimo  castelán vocablo para o muslime “Moro” e “Mora”.

[MITOS E LENDAS CELTAS DE GALIZA: A MOURA E AS MATRES. Por André Pena]

[/ MITOS E LENDAS CELTAS DE GALIZA: A MOURA E AS MATRES. Por André Pena]

Linking the Trinitarian character of the Matres to the most important Mythical being of Galicia: A Moura [A. Pena], the origin of the concept of Sacred Celtic Sovereignty is explored in a lunisolar staging of the Annual Cycle [“Ana”].

Documenta J. T. Koch, na Idade do Bronze, a voz tartésica Omurika [< *u(p)omorika], [assinalando Koch o bretão Maciço Armoricano, do galo Aremorica “Terra do Mar”]; O Mundo Baixo o Mar”, ‘Infra Mundo’ [J. T. Koch]:

 E revelando-nos a etnografía galega e o folklore da Pena Molexa seu sentido, eu a associo a o hábitat dos Mouros: *[A]Mora/*[A]Moura, a que mora em o Mar Moiral, em O Além (Pena 2002), lugar diferente ao hábitat dos humanos. Moura e Mouro é probável hiper-enxebrismo, de *Omorica > *Amor[ric]a, > AMora > “A Moura”, e *OMor[ic]o  > OMoro  > “O Mouro” – psvlm. por coincidir, segundo o penso, a voz *MORO e *MORA celta com o homónimo vocabulo castelã para o muslime “Moro” e “Mora”.

Os mouros no imaxinario galego, bretón e irlandés, viven en lugares: baixo a auga ou a terra. Sendo en Irlanda arriscado construír a casa ou arar en terras de mouros [de, ut supra, *Omórica, o Alén Baixo o Mar, ou daoine sidhe].  En Donegal, facendo un labrego súa vivenda nun terreo de mouros [daoine] estes se lle aparecían pola noite dicindo:

Os mouros no imaxinario galego, bretão e irlandês, vivem em inhóspitos lugares: baixo a água ou a terra. Sendo na Irlanda arriscado construir a casa ou arar em terras de mouros [de, ut supra, *Omórica, o Além Baixo o Mar, ou daoine sidhe]. Em Donegal, fazendo um lavrador casa em terreno de mouros, [daoine], estes se lhe apareciam pela noite dizendo:

Ti destruiche a nosa casa e facenda e halo pagar, halo pagar / Tu destruiche a nossa casa e fazenda e há-lo pagar, há-lo pagar.

Contan Cuevillas e Fraguas que bérranlle ós labregos cando arando en certos sitios afondan moito na terra e a rella bate nos tellados das casas dos mouros/Contam Cuevillas e Fraguas que bérranlle aos lavradores quando arando em certos sítios aprofundam muito na terra e a rella bate nos telhados das casas dos mouros

Ai hom cerra o arado, non ares tan fondo que me destella-la casa [1955: 281]./ Ai hom cerra o arado, não ares tão fundo que me destelhas a casa [1955: 281].

Sempre en extraordinario contexto  [A]Moura e [O]Mouro: “O/A habitante do Alén” , son  epítetos da Triple Mater Celta [Mater, Matres] e de seu paredros: o Trinitario solar Deus /Sempre em extraordinário contexto [A]Moura e [O]Mouro: “O/A habitante do Além” , são epítetos da Triple Mater Celta [Mater, Matres] e de seu paredros: o Trinitário solar Deus .

AS LENDAS DE Á MOURA, A MATER, A SOBERANIA, LEGITIMAN O DEREITO DIVINO DA MONARQUÍA

AS LENDAS DE À MOURA, A MATER, A SOBERANIA, LEGITIMAN O DIREITO DIVINO DA MONARQUIA

A Pena Molexa é un rei convertido en pedra por un feitizo, ao non superar a proba. Os seus cabaleiros, tamén están encantados, son as pedras que rodean á Pena Molexa. Todos recuperan a forma humana a noite de San Xoan e percorren a terra protexendo á xente desvalida, sobre todo aos maiores./ A Pena Molexa é um rei convertido em pedra por um feitiço, ao não superar a prova  Seus caballeros, também estão encantados, são as pedras que rodeiam à Pena Molexa. Todos recuperam a forma humana a noite de San João e percorrem a terra protegendo à gente desvalida, sobretudo aos maiores. / In the worst cases, the greedy noble young man is cursed and turned to stone for failing her test.  The other surrounding stones are his horsemen. On Midsummer Night, San Seoane’s, São Jõao, or San Xoán eve, they all regain their human form and ride again, protecting the land, jus for one day, every year. It is also said that on the night of Saint John a treasure is carried away from the Pena Molexa on three golden mules. The mules march in to the sea if nobody can break the spell.

En clave PCP [Paradigma da Continuidade Paleolítica], desde a Idade do Bronce,  a ‘A Moura’ do Atlántico Celta–allea a invasión muslime da Península –, encarna á Soberania, á Deusa Nai, de quen as linaxes e señores da terra, a mostrando nas armarias, xustificando seu divino dereito ao dominio proclaman descer, ora como Muller Mariña[caso dos Scott de Escocia, antepasados de Sir Walter Scott, dos Ellis de Irlanda, ou, do primeiro de todos, Juan Mariño] , ora como Dama do Lago [caso dos nosos Lago].

/Em chave PCP [Paradigma da Continuidade Paleolítica], desde a Idade do Bronze, a ‘A Moura’ do Atlántico Celta -alheia a invasão muslime da Península-, encarna à Soberania, à Deusa Mãe, de quem as linaxes e senhores da terra, a mostrando nas armarias, justificando seu divino direito ao domínio proclamam descer, ora como Mulher Marinha[caso dos Scott de Escócia, antepassados de Sir Walter Scott, dos Ellis da Irlanda, ou, do primeiro de todos, Juan Marinho] , ora como Dama do Lago [caso dos nossos Lago].

E podendo adoptar calquera forma, a Moura, a Mater, neste contexto de Mariño Paraíso, adoita presentarse en forma de muller mariña, que é o nome que reciben as sereias en Galicia, e na Europa Atlántica.

Confirmando o dito nos precedentes parágrafos, a idea cristiana, medieval e moderna, do dereito divino da soberanía -‘por nacimento e por matrimonio’- [excluíndose “a conquista” – debendose lexitimar esta casando o conquistador coa muller do rei vencido-] nace e xustifícase, entre os Celtas do Atlántico, con a historia galega da Muller Mariña, recollida por primeira vez  no libro das liñaxes (circa 1340-1344) de D. Pedro de Barcelos – tamén recollida  en (1837) Den lille Havfrue, por Christian Andersen-, chamada Melusina polo trobador occitano Jean d’Arras  (ca. 1382-1394)/

Confirmando o dito nos precedentes parágrafos, a ideia cristã, medieval e moderna, do direito divino da soberania -‘por nacimento e por casal’- [excluindo-se “a conquista” – debendose lexitimar esta casando o conquistador com a mulher do rei vencido-] nasce e justifica-se, entre os Celtas do Atlântico, com a história galega da Mulher Marinha, recolhida pela primeira vez no livro das linhagens (circa 1340-1344) de D. Pedro de Barcelos,  também recolhida em (1837) Den lille Havfrue, por Christian Andersen-, chamada Melusina pelo trobador occitano Jean d’Arras (circa 1382-1394)

E podendo adoptar calquera forma, a Moura, a Mater, neste contexto de Mariño Paraíso, adoita presentarse en forma de Muller Mariña, que é o nome que reciben as mulheres marinhas en Galiza, e na Europa Atlántica./ E podendo adoptar qualquer forma, a Moura, a Mater, neste contexto de Marinho Paraíso, adopta apresentar-se em forma de Mulher Marinha, que é o nome que recebem as mulheres marinhas na Galiza, e na Europa Atlântica.

Este é cronolóxicamente o primeiro relato europeo do tema, chamado “melusino”, aunque con propiedade debería chamarse *“mariño”. *”marinho”

  “O primeiro foi ũu cavaleiro boo que houve nome dom Froiam, e era caçador e monteiro. E andando ũu dia em seu cavalo per riba do mar, a seu monte, achou ũa molher marinha jazer dormindo na ribeira. E iam com ele tres escudeiros seus, e ela, quando os sentio, quise-se acolher ao mar, e eles forom tanto empos ela, ataa que a filharom, ante que se acolhesse ao mar. E depois que a filhou aaqueles que a tomarom fe-a poer em ũa besta, e levou-a pera sa casa.

E ela era mui fermosa, e el fe-a bautizar, que lhe nom caia tanto nome nem uu como Marinha, porque saira do mar; e assi lhe pôs nome, e chamarom-lhe dona Marinha.  E houve dela seus filhos, dos quaes ũu que houve nome Joham Froiaz Marinho.E esta dona Marinha nom falava nemigalha. Dom Froiam amava-a muito e nunca lhe tantas cousas pode fazer que a podesse fazer falar. E ũu dia mandou fazer mui gram fogueira em seu paaço, e ela viinha de fora, e trazia aquele seu filho consigo, que amava tanto como seu coraçom. E dom Froiam foi filhar aquele filho seu e dela, e fez que o queria enviar ao fogo. E ela, com raiva do filho, esforçou de braadar, e com o braado deitou pela boca ũa peça de carne, e dali adiante falou. E dom Froiam recebeo-a por molher e casou com ela.

Livro de Linhagens do Conde de Barcelos Dom Pedro, Lisboa.                                       

Mostrando que o concepto de Soberanía “de dereito divino”, era moi importante […] nos séculos centrais da Idade Media, moitas de nosas damas de alcume do século XII chamábanse Mariña, evocando a bela historia galega da Muller Mariña “a Moura Soberana”, nai de Juan Mariño, primeiro representante do tema da legitimação da liñage mal chamado Melusino en Europa.

Mostrando que o conceito de Soberania ‘de direito divino’, era muito importante […] nos séculos centrais da Idade Média,  muitas de nossas damas de alcunha do século XII chamavam-se Marinha, evocando a bela história galega da Mulher Mariña –a Moura Soberana –, mãe de Juan Marinho, primeiro representante  do tema da legitimação da linhage mal chamado Melusino em Europa.

Na derradeira década do século pasado [Pena 1995] conetamos de modo multi e inter disciplinar os dous extremos da escenificación da Soberanía de Dereito Divino

Na derradeira década do século passado [Pena 1995] conetamos de modo multi e inter disciplinar os dois extremos da escenificação de a  Soberanía de Direito Divino

entronización de Carlos Alfonzo

É a encarnación da Soberanía, e procura un home digno de gobernar o País, a Treba, o Toudo ou Estado/ É a encarnacação da Soberanía, e  procura um homem digno de governar o Pais, a Treba, o Toudo ou Estado.  Download Here: http://anuariobrigantino.betanzos.net/Ab2004PDF/2004%20117-160%20ANDRES%20PENA.pdf

“Coma nun poético coloquio de amor, entre o rei e a categoría divina personificada polo outeiro, «altar» de pedra, da tribo, chámese Trebopala, “Pedra da Tribo”, chámese Toudopala, “Pedra do Teuta [Estado]”, chámese Crougintoudadigo, «Croio (altar de pedra) Teutático, ou chámense Mater/Matres,  “Nais”, establécese un diálogo ou mística conexión, o día da entronización”.

 “Coma num poético coloquio de amor, entre o rei e a categoria divina personificada pelo outeiro, “altar” de pedra, da tribo, chame-se Trebopala, “Pedra da Tribo”, chame-se Toudopala, “Pedra do Teuta (Estado)”, chame-se Crougintoudadigoe, “Croio (altar de pedra) Teutático”, ou chamen-se Mater/Matres, “Mães”, estabelece-se um diálogo ou mística conexão, o dia da entronizaçação”.

[…] Cando un galo se chama Matugenos ou un irlandés Mathgamhainn, “fillo do oso” […], non é porque se imaxine descer dun oso […] senón porque pretende relacionarse co simbolismo real do oso (H. Hubert)

[…] O día da entronización real é o momento máis fundo e máis belo da vida da tribo. Pero desaparecidos, se cadra coa súa vella Europa, os inmortais lazos dos Celtas coa súa Terra, desaparecidos xa case tódolos Celtas en realidade, igual que a santa a obriga se transformou hoxe nun abrevadeiro, xa na Idade Media a Trebopala aparece na historia galesa de Math, “Oso”, “Urso”, convertida nunha singular, e aínda triple, doncela porta-pés, noutra incomprendida e bizarra historieta, desenvolvida na Cuarta Póla dos Mabinogi:

[…] O dia da entronização real é o momento mais fundo e mais belo da vida da tribo. Mas desaparecidos, se calhar com a sua velha Europa, os imortais laços dos Celtas com a sua Terra, desaparecidos já case todos os Celtas em realidade, igual que a santa a obriga se transformou hoje num abrevadeiro, já na Idade Média a Trebopala aparece na história galesa de Math, “Urso”, convertida numa singular, e ainda triple, donzela porta pés, noutra incomprendida e bizarra historieta, desenvolvida na Quarta Rama dos Mabinogi:

No bronce de Monforte de Lemos de entronización y circunvalación real, do Instituto de Valencia de Don Juan, et non obscura per obscuriora, se certifica a marginal presencia, dun xóven ursiño arrastrado ao centro da escena sacrificial coa soga ao pescozo – dentro da Celtic Common Law, tanto no bronce de Monforte de Lemos [de entronización], canto na sítula de Bisenzio [de circunvalación da crica, “fronteira”]- desde o extremo distal ao caldeiro, por un desaparecido [máis non sen nos deixar como o ‘gato de Cheshire’ a impronta ou pegada dos seus pés] personaxe. É de manual de peto que o oso ie. *arctos e categoría divina expresada pola Dea Artionis é, entre os celtas, coñecido símbolo da soberanía. “[…] Cando un galo se chama Matugenos ou un irlandés Mathgamhainn, fillo do oso […], non é porque se imaxine descender dun oso […] senón porque pretende relacionarse co simbolismo real do oso” (H. Hubert). Ao Ursiño do bronce votivo de Monforte de Lemos vénlle ao peluche a observación (HUBERT) de que un galo ou un irlandés pretendía simbolizar -e esa é, segundo o penso, a simboloxía da historia de Math nos galeses Mabinogi– a súa pertenza á nobre estirpe ou á liñaxe real entre os Celtas; a súa prosápia, non a unha aberrante descendencia dun oso, se chamando Matugenos ou Mathgamhainn “fillo do oso”, voz seguramente procedente, pars pro toto, do galego portugués “mato” [fronte ao brit. mangan “oso”], termo equivalente a dicir sen o nomear: “o animal do mato” [esp. “matorral”], o “bicho do mato” -e lembremos que non só os nosos Matos e Matosinhos, mancheia de topónimos e antropônimos do galego-portugués poderán significar, pars pro toto, “oso”, senón tamén, e como real probe do noso asserto, como sinónimo de oso a cláusula (sic) “bicho-do-mato”, empregase e pervive aínda ata os nosos días no brasileiro e no portugués -E nos movendo da hipótese ao terreo da poesía, acaso a derradeira vez que aparece “mato” coma sinónimo de “oso” en galego-portugués, “o esquivo mato rexistrando vai [o vento ]”, na típica actitude de erguer a cabeza para cheirar o ar en posición bípede (como fan os osos), o foi no poema Feros Corvos de Xalhas dedicado aos “seres vagamundos”, que sempre intrigou ao que subscribe estes papeis, de Eduardo Pondal Abente (1835-1917)]. / /No bronze procedente de Monforte de Lemos, de entronização e circunvalação real, do Instituto de Valencia de Don Juan, e não obscura per obscuriora, se certifica a marginal presença, dum jovem ursinho arrastado ao centro da cena sacrificial com a soga ao pescoço –tanto no bronze de Monforte de Lemos quanto na sítula de Bisenzio- desde o extremo distal ao caldeiro, por um desaparecido [mais não sem nos deixar como o ‘gato de Cheshire’ a impronta ou pegada dos seus pés] personagem. É de manual de peto que o urso ie. *arctos e categoria divina expressada pela Dea Artionis é, entre os celtas, conhecido símbolo da soberania. “[…] Cando un galo se chama Matugenos ou un irlandés Mathgamhainn, “fillo do urso” […], non é porque se imaxine descer dun oso […] senón porque pretende relacionarse co simbolismo real do urso” H. Hubert. Ao ursinho do bronze votivo de Monforte de Lemos vem-lhe ao peluche a observação (HUBERT) de que um galo ou um irlandês pretendia simbolizar -e essa é, segundo o penso, a simbologia da historia de Math nos galeses Mabinogi- a sua pertença á nobre estirpe ou á linhagem real entre os Celtas; a sua prosápia, não uma aberrante descendência dum urso, se chamando Matugenos ou Mathgamhainn ‘filho do urso’, do galego português ‘mato’ [fronte ao brit. mangan ‘urso’], termo equivalente a dizer sem o nomear: ‘o animal do mato’ [esp. ‘matorral’], ‘bicho do mato’ -e lembremos que não só os nossos Matos e Matosinhos, mancheia de topônimos e antropônimos do galego-português cós que intitulo, em choqueiro, este apartado [Bicho do Mato], poderão significar pars pro toto, ‘urso’, senão também, e como real probe do nosso asserto, como sinônimo de urso a verba (sic) ‘bicho-do-mato’, empregasse e pervive ainda ata os nossos dias no brasileiro e no português -E nos movendo da hipótese ao terreno da poesia, acaso a derradeira vez que aparece mato coma sinônimo de urso em galego-português, “o esquivo mato registrando vai [o vento ]”, na típica atitude de erguer a cabeça para cheirar o ar em posição bípede (como fazem os ursos), o foi no poema Feros Corvos de Xalhas dedicado aos ‘seres vagamundos’, que sempre intrigou ao que subscreve estes papeis, de Eduardo Pondal Abente (1835-1917)]. A cena do arraste do urso, repete-se no programa iconográfico a sítula da tumba XXII de Visenzio [710 a.C.] mostrando (Pena) a cerimônia da tomada de posse da Treba pelo arante rei circunvalando a crica “fronteira” -motivo pelo que a voz celta  também significa arado no moderno galego-. (Desculpem as gralhas)

MATH o fillo de Mathonwy era o señor de Gwynedd, e Pryderi o fillo de Pwyll era señor dos vinteún Cantrefs do Sul; e eran eses os sete Cantrevs de Dyved, e os sete Cantrevs de Morganwc, os catro Cantrevs de Ceredigiawn, e os tres de Ystrad Tywi. Por aquel tempo, Math o fillo de Mathonwy non podia existir a menos que os seus pés estivesen na barriga dunha virxe, excepto só cando o estaba prevenido polo tumulto de guerra. Agora a doncela que estaba co era Goewin, a filla de Pebin de Dol Pebin, en Arvon, e ela era a mas preclara doncela do seu tempo coñecido nese lugar.

“Urna funeraria in bronzo (710 a.C.) ritrovata nella Tomba 22 della necropoli di Olmo Bello a Bisenzio, l’antica città etrusca di Visentium e attualmente conservata presso il Museo di Villa Giulia a Roma. Sul coperchio compaiono diversi personaggi in atteggiamento di danza intorno ad un orso incatenato; più in basso alcuni uomini itifallici, muniti di scudo, sembrano girare in tondo intorno alla scena principale. […] [ “Cando un galo se chama Matugenos ou un irlandés Mathgamhainn, “fillo do oso” (…), non é porque se imaxine descer dun oso (…) senón porque pretende relacionarse co simbolismo real do oso” (H. Hubert)]”   La cattura dell’orso costituisce ancora oggi un motivo ricorrente nelle cerimonie carnevalesche di tutta Europa e fonti iconografiche medievali mostrano scene di caccia all’orso, come pure uomini selvatici e orsi incatenati accanto a dame o domatori”. Fonte: http://www.leportedellanno.unito.it/roma_animali_grande_1.htm

E Math estaba obrigado a morar permanentemente sempre en Cair [“croio”, ” pétreo outeiro”»] Dathyl, en Arvon, e non podia ir a circunvalar a Terra [“Treba”, “Territorio Político” (67), pero Gilvaethwy o fillo de Don, e Eneyd o fillo de Don, os seus sobriños, os fillos da súa irmá, co seu mordomo, ian a circunvalar a Terra no seu lugar (68).

Ao Ursiño do bronce votivo de Monforte de Lemos vénlle ao peluche a observación (HUBERT) de que un galo ou un irlandés pretendía simbolizar -e esa é, segundo o penso, a simboloxía da historia de Math nos galeses Mabinogi- a súa pertenza á nobre estirpe ou á liñaxe real entre os Celtas; a súa prosápia, non a unha aberrante descendencia dun oso, se chamando Matugenos ou Mathgamhainn “fillo do oso”. Math é voz seguramente procedente, pars pro toto, do galego portugués “mato” [fronte ao brit. mangan “oso”], termo equivalente a dicir sen o nomear: “o animal do mato” [esp. “matorral”], o “bicho do mato”

MATH o filho de Mathonwy era o senhor de Gwynedd, e Pryderi o filho de Pwyll era senhor dos vinteúm Cantrefs do Sul; e eram esses os sete Cantrevs de Dyved, e os sete Cantrevs de Morganwc, os quatro Cantrevs de Ceredigiawn, e os três de Ystrad Tywi. Por aquele tempo, Math o filho de Mathonwy não podia existir a menos que os seus pés estivessem na barriga de uma virxe, excepto só quando o estava prevenido pelo tumulto de guerra. Agora a donzela que estava com ele era Goewin, a filha de Pebin de Dol Pebin, em Arvon, e ela era a mais preclara donzela do seu tempo conhecido nesse lugar. E Math estava obrigado a morar permanentemente sempre em Cair [«croio», «colina de pedra»] Dathyl, em Arvon, e não podia ir a circunvalar a Terra [“Treba”, “Território Político”] (67), mas Gilvaethwy o filho de Dom, e Eneyd o filho de Dom, os seus sobrinhos, os filhos da sua irmã, com o seu mordomo, ian a circunvalar a Terra no seu lugar (68).

Na Historia de Math, na Cuarta Rama, tres virxes, simbolizando esta triplicidade o carácter da Mater (unha moza, unha nai e unha vella), ou tres mozas portapés do rei, representan sucesivamente segundo o penso a Soberanía das Matres encarnada no altar da tribo: Trebo-Pala; unha categoría divina do ónfalos “embigo”,  da Mater Virge Nai, mentres que o principal protagonista, o rei Math «Urso», escenifica coa súa obriga de ter sempre os pés postos sobre o ventre da Virxe, o perpetuo compromiso dun soberano celta de andar cos pés no chan, de gobernar o seu país, adquirido polo rei no día da súa entronización, desde o mesmo momento en que chantou os seus espidos pés sobre o outeiro, o crougintoudadigo «croio teutático» ou a trebopala, e poñéndose en contacto directo co ónfalos da Mater, Pala ou Fál, o ventre fecundo da virxe que coñeceu co particular ashvamedha (69), o día da súa entronización e con quen se é tolerable- poderiamos dicir que comungou (70). In:

Na História de Math, na Quarta Rama, três virxens, simbolizando esta triplicidade o carácter da Mater [uma jovem, uma mãe e uma velha], ou três jovens portapés do rei, representam sucessivamente segundo o penso a Soberania das Matres encarnada no altar da tribo: Trebo-Pala; uma categoria divina do ónfalos “embigo”,  da Virxe Nai, enquanto que o principal protagonista, o rei Math «Urso», escenifica com a sua obriga de ter sempre os pés postos sobre o ventre da Virxe, o perpétuo compromisso de um soberano celta de andar com os pés no chão, de governar o seu país, adquirido pelo rei no dia da sua entronização, desde o mesmo momento em que chantou os seus despidos pés sobre o Outeiro ou Crougintoudadigo “Croio Teutático” ou a Trebopala, “Pedra da Treba”, e pondo-se em contacto directo com o ónfalos da Mater, Pala ou Fál, “Pedra [Protectora]”, o ventre fecundo da Virxe que conheceu com o particular ashvamedha (69), o dia da sua entronização e com quem se é tolerável- poderíamos dizer que comungou (70). In:

Fai clic para acceder a 2004%20117-160%20ANDRES%20PENA.pdf

O PRINCIPIO QUE ENTRONIZA AO NU REI NA PENA MOLEXA PON OS PES DE CRISTO REY NA BARRIGA DA VIRXE MARÍA

O PRINCÍPIO QUE ENTRONIZA AO NU REI NA PENA MOLEXA PÕE OS PÉS DE CRISTO REI NA BARRIGA DA VIRXE MARIA

“Esta unión expresaríase entre os Celtas e Germanos celtizados dunha maneira solemne, mesurada, sen se recargar, figurando o ventre fecundo da virxe garante da subsistencia dunha sociedade agropecuaria, unha imaxe expresada maxistralmente no famoso Libro de Pericopios de Enrique II, Richenau, Lago Constanza. A miniatura  representa ao bendito rei sentado no seu trono [a Pedra Fría ou Pala], a Cristo en Maxestade tendo como porta pés á Mater Santísima, nada máis e nada menos [Matres, unha trinidade, Virxe, Nai Fecunda, e Vella, para os Celtas) (65).

“Esta união expressar-se-ia entre os Celtas e Germanos celtizados duma maneira solene, mesurada, sem se recarregar, figurando o ventre fecundo da Virxe garante da subsistencia duma sociedade agropecuaria, uma imagem expressa magistralmente no famoso Livro de Pericopios de Enrique II, Richenau, Lago Constanza. A miniatura representa ao bendito Rei sentado no seu trono [A Pedra Fria ou Pala], a Cristo em Majestade tendo como porta pés à Mater Santísima, nada mais e nada menos [Matres, uma trinidade Virxe, Mãe fecunda, e Velha], para os Celtas) (65)

A maxestuosa imaxe de Cristo Entronizado, pousando os seus pés no benditiño ventre froitífero da súa Nai, non é en consideración á súa simboloxía en modo algún incongruente ou irreverente, nen para o sistema Celta, nen para o dogma Católico, onde a Virxe María é Nai Universal. […] Estes conceptos facilitaron a instantánea conversión  ao cristianismo dos Celtas de Gallaecia“. AB, ibid.

A majestuosa imagem de Cristo Entronizado, pousando os seus pés no benditinho ventre froitífero da sua Mãe, não é em consideração à sua simbologia em modo algum incongruente ou irreverente, nen para o sistema Celta, nen para o dogma Católico, onde a Virxe María é Mãe Universal. […] Estes conceitos facilitaram a instantanea conversão  ao cristianismo dos Celtas de Gallaecia“. AB, ibid.

Corrompéndose a linguaxe segundo universal lei postulada por MAX MÜLLER,o que simbolizaba o compromiso do soberano de ter os pés no chan, é dicir, de gardarse digno en todo momento coa súa conducta e superior virtude moral e mental da Treba, do Toudo ou Terra, do País, do Estado que o escolleu […] un día deixou de ter sentido [AB, ibid].

Corrompendo-se a linguagem segundo universal lei postulada por MAX MÜLLER,o que simbolizava o compromisso do soberano de ter os pés no chão, é dizer, de guardar-se digno em todo momento com a sua conducta e superior virtude moral e mental da Treba, do Toudo ou Terra, do País, do Estado que o escolheu […] um dia deixou de fazer sentido [AB, ibid].

Esta miña concepción do significado das categorías Trebopala, e Trebaruna, de difícil interpretación [que bebendo da Mitoloxía Comparada, tan cara aos lingüistas decimonónicos, mais que de neogramaticóloxía e de abrevadeiros, require, para a interpretación do obxecto arqueolóxico, casando as palabras coas cousas, dun coñecemento da etnografia galega, fósil vivente da cultura celta europea] co tempo esqueceuse, posibilitando a entrada no xogo ou na escena, na Cuarta Póla dos Mabinogui, do Señor de Gwynedd, Math, fillo de Mathonwy – nome e patronímico de ursulino arrecendo- e a súa excentricidade de manter os pés, salvo en tempo de guerra, en todo momento sobre o ventre da fermosa doncela Goewin; até que deixando a virxe fecunda o estado virtuoso e a Math sen porta pés, florece ese celta, delicioso enguedello, coa empreñada substituta de obscura virtude e luminoso nome, Arianrhod, nai dun louro vástago Dylan Eil Ton «Fillo da Onda» e do solar Lleu Llawgyffes, a quen lle foi destinada unha sen par esposa, Blodeuwedd, criada dos pétalos das flores do campo.

Esta minha concepção do significado das categorias Trebopala, e Trebaruna, de difícil interpretação [que bebendo da Mitoloxía Comparada, tão cara para os lingüistas decimonónicos, mais que de neogramaticólogia e de abrevadeiros, requer, para a interpretação do objecto arqueológico, casando as palavras com as coisas, dum conhecimento da etnografia galega, fóssil vivente da cultura celta européia] com o tempo esqueceu-se, possibilitando a entrada no jogo ou na cena, na Quarta Rama dos Mabinogui, do Senhor de Gwynedd, Math, filho de Mathonwy – nome e patronímico de ursulinho arrecendo- e a sua excentricidade de manter os pés, salvo em tempo de guerra, em todo o momento sobre o ventre da formosa donzela Goewin; até que deixando a virxe fecunda o estado virtuoso, e a Math sem porta pés, floresce esse celta, delicioso enguedelho, com a emprenhada substituta, de obscura virtude e luminoso nome, Arianrhod, mãe de um louro vástago Dylan Eil Tom “Filho da Onda” e do solar Lleu Llawgyffes, a quem lhe foi destinada uma sem par esposa, Blodeuwedd, criada dos pétalos das flores do campo.

Na extraordinaria trama que apresentamos nin os empreñes da fecunda Virxe, correspondentes coa fructificación da Nai Terra, teñen nada de particular, nen o ten o que na Idade Media se represente ao soberano Cristo Rei, radiante no seu trono e cos pés sobre o ventre da súa Santísima Nai, a Virxe María.

Na extraordinária trama que apresentamos nem os emprenhes do fecundo ventre da Virxe, correspondentes com a fructificación dá Mãe Terra, têm nada de particular, nen o tem que na Idade Média se represente ao radiante  Cristo Rei, sentado no trono com os pés sobre o ventre dá sua Santísima Mãe: a Virxe María.

Laus Deo

1º Inauguración do Reino

O registro arqueológico e a epigrafía sacrificial do Noroeste mostra, o País, o Estado, o Territorio Político ou Treba, encarnado coma pétreo ventre e ónfalos, “embigo” da Virxe Nai,  Mater,  no sacrosanto o Outeiro ou Pala  o dia da entronización do Soberano.

O registro arqueológico e a epigrafía sacrificial do Noroeste mostra, o País, o Estado, o Território Político ou Treba, encarnado coma pétreo ventre e ónfalos, “embigo” da Virxe Mãe, Mater, no sacrosanto Outeiro ou Pala o dia da entronización do Soberano .

Enriba. Esquerda, Pedra do Destino, onde se entronizan os reis de Escocia e Inglaterra. Dereita, transporte da Pedra do Destino desde Brigantia, A Coruña a Escocia. Abaixo. Esquerda, Lia Fáil, ou Pedra da Coronação de Irlanda. Dereita, Trebo Pala, com lacus de San Miguel de Celanova.// Acima. Esquerda, Pedra do Destino, onde se entronição os reis de Escócia e Inglaterra. Direita, transporte da Pedra do Destino desde Brigantia, A Crunha, a Escócia. Abaixo. Esquerda, Lia Fáil, ou Pedra da Coronação de Irlanda. Direita, Trebo Pala com lacus, de San Miguel de Celanova.

A PENA MOLEXA ORIENTADA A LÚA [CHEA] EN ASCENSIÓN, REVE, É UNHA BARCA LUNAR

Lousiña de Santa Comba Covas. Ferrol, có epígrafé Rebe Trasanciuge. “A Reva Trasanquiña” ten a virtude de resplandecer baixo a agua ao ser mollada . “May I be protector for those without one, /A guide for all travellers on the way;/ May I be a bridge, a boat and a ship/ For all who wish to cross (the water).” A deusa REVATI— Shanti Deva

2º Morte do Rei

Bela ilustración de Carlos Alfonzo, baixo a miña dirección, mostrando ‘o abellón’-e sutilmente o sati o suttee- no funeral dun príncipe. Disposto sobre un pano entre o enxoval funerario calcolítico-reiterado, gravado da Idade de Bronce a época Tardo Antiga, na pétrea estela erixida sobre o túmulo- xunto ao espello, un áureo peite,como o de Caldas, para A Moura, Mater, que probará a alma do cabaleiro, antes de a levar ao Alén. //Bela ilustração de Carlos Alfonzo, baixo a minha direcção, mostrando o abelhão -e subtilmente o sati o suttee- no funeral de um príncipe. Disposto sobre um lenço entre o enxoval funerário calcolítico -reiterado, gravado da Idade de Bronze a época Tardo Antiga, na pétrea estela erigida sobre o túmulo- junto ao espelho, um áureo peite,como o de Caldas, para A Moura, Mater, que provará a alma do cavaleiro, antes a levar ao Além.

Este é o desenvolvemento: a Nai Divina [Mater/Matres] inviste un rei de extraordinaria prestancia e virtude no pétreo outeiro, cásase e rexe con el o Toudo, “Estado”, levando na súa nave ao final do reinado a súa alma ao Paraíso.

Capela de Santa Comba -lugar do achado do disco-, trasunto de Reve, “Rising Moon, Ascensión [da Lúa]”, e de San Silvestre [trasunto do Sol]. A capela, como a Pena Molexa do O Val, está orientada á lúa, Revati , “A Brillante” na India Védica: May I be protector for those without one, /A guide for all travellers on the way;/ May I be a bridge, a boat and a ship/ For all who wish to cross (the water).” REVATI— Shanti Deva. E así o que un día foi no pasado pagano o lugar da partida do alma do cabaleiro – de todos os cabaleiros en realidade- transportados na barca lunar ao Alén, unha illa atlántica, convertese no presente cristián na lendaria praia de arribada por mar, nunha barca, dos fundadores de afamados linajes. “Entón fixeron xexún contra o Diaño, e a señora de inmediato fíxose co meniño, e mantivo súa gravidez até o final dos nove meses. Tras iso chegaron as contraccións da señora e as poderosas dores de parto, e deu a luz tres fillos nun dilatado parto, a saber: un fillo ao comezo da noite, e un fillo á medianoite, e un fillo ao final da noite. E foron bautizados segundo o bautismo pagano 4, e estes foron seus nomes, Lochan e Enne e Silvestre 5. / Santa Comba e o seu fillo, o papa San Silvestre, chegaron a Ínsua do Medio na barca de pedra que aínda se conserva xunto ao seu santuario. Santa Combiña bendita/ten un navío no mar/ Quen llo deu?/ Quen llo daría?/ Quen llo deu, púidollo dar. // Então fizeram jejum contra o Diabo, e a senhora de imediato fez-se com o menino, e manteve sua gravidez até o final dos nove meses. Após isso chegaram as contrações da senhora e poderosas dores de parto, e deu a luz três filhos num dilatado parto, a saber: um filho ao começo da noite, e um filho à meia-noite, e um filho ao final da noite. E foram batizados segundo o bautismo pagano 4, e estes foram seus nomes, Lochan e Enne e Silvestre 5. / Santa Comba e seu filho, o papa San Silvestre, chegaram a Ínsua do Médio na barca de pedra que ainda se conserva junto a seu santuário. Santa Combinha bendita/tem um navio no mar/ Quem lho deu?/ Quem dar-lho-ia?/ Quem deu-lho, pôde-lho dar.  E assim o que num dia foi no passado pagano o lugar da partida do alma do caballero – de todos os caballeros em realidade- transportados na barca lunar ao Alén, uma ilha atlántica, converte-se no presente cristão na legendaria praia de arribada por mar, numa barca, dos fundadores de afamados linhagens.

Pero antes de marchar a alma do rei  a compartir con Ela, leito e Reino, no Outro Mundo, debe superar a proba -escenificada polo pobo-  elixindo entre a Mater e un tesouro.

No actual estado dos coñecementos, o rexistro arqueológico institucional – en claves de Xeografía Sagrada e PCP [o marco institucional indoeuropeo post glaciar atlántico]-, permite encadrar o megalito – intencionado ou non- da Pena Molexa na xénese do promptema de Barcas Lunares co seu contrapunto na India Védica.

O piaculum de “A Proba” -ou mellor piacula, por desenvolverse a representación en varios dias- descríbese con todo detalle no II milenio a. C.  o ŠALLIŠ WAŠTAIŠ, o funeral real hitita. Sen a Pena Molexa e lendas asociadas, fósil viviente arqueo etnográfico galego, a modo de Pedra Rosetta, este funeral real e os registros arqueológicos funerarios, serian, como outras moitas cousas, incomprensibles.

Este é o desenvolvimento: a Mãe Divina [Mater/Matres] investe um rei de extraordinária prestancia e virtude no pétreo outeiro [“altar”], casa-se e rege com ele o Toudo, “Estado”, levando na sua nave no final do reinado a sua alma ao Paraíso.

Mas antes de marchar com Ela a partilhar, leito e Reino, no Além, a alma do rei tem que superar a prova -escenificada pelo povo- elegendo entre a Mater ou um tesouro.

No actual estado dos nossos conhecimentos o registro arqueológico institucional – em claves de Geografia Sagrada e PCP [o marco institucional indoeuropeo post glaciar atlántico]-, permite enquadrar o megálito – intencionado ou não- da Pena Molexa na xénese do promptema de Barcas Lunares com seu contrapunto na Índia Védica.

O piaculum de “A Prova” -ou melhor piacula, por desenvolver-se a representação em vários dias- descreve-se contudo detalhe no II milénio a. C. o ŠALLIŠ WAŠTAIŠ, o funeral real hitita. Sem A Pena Molexa e lendas associadas, fóssil viviente arqueo-etnográfico galego, a modo de Pedra Rosetta, este funeral real e os registros arqueológicos, serian, como outras muitas, coisas incompreensíveis.

Imagen24

Ao sol chámanlle Lourenzo e á Lúa Catalina. Cando Lourenzo déitase, acórdase Catalina, di a canción popular. Max Müller explica que o mito resulta da corrupción da linguaxe. Así Endimión a voz que en grego arcaico significaba “o descenso – a morte- do sol”, dá paso, ao ser incomprendida, ó mito. Sendo Endimión un mortal amado por Selene, a Lúa , esta pediulle a Zeus -ou a Hipnos- concedéselle vida eterna-. E concedéuselle o soño eterno, pois el decidiu vivir para sempre durmindo para que cada noite, Selene puidéseo vistar onde estaba enterrado [o monte Latmo preto de Heraclea de Caria ( Asia Menor)] Tiveron cincuenta fillas, entre elas Naxos. Con todo sostén Plinio o Vello, que Endimión foi o primeiro ser humano que observou os movementos da Lúa. Sentíndose observada cada noite, Selene reparou en Endimión e así foi como se namorou. Pero Que ten que ver isto coa Pena Molexa? Rógoche que sigas lendo e xa ti xulgarás se ten, ou non ten, que ver. // Ao sol chamam-lhe Lourenzo e à Lua Catalina. Quando Lourenzo deita-se, acorda-se Catalina, diz a canção popular. Max Müller explica que o mito resulta da corrupção da linguagem. Assim Endimião a voz que em grego arcaico significava “o descenso – a morte- do sol”, dá passo, ao ser incomprendida, ao mito. Sendo Endimião um mortal amado por Selene, a Lua , esta pediu-lhe a Zeus -ou a Hipnos- concedesse-lhe vida eterna-. E concedeu-se-lhe o sonho eterno, pois ele decidiu viver para sempre dormindo para que cada noite, Selene pudesse-o vistar onde estava enterrado [o monte Latmo perto de Heraclea de Caria ( Ásia Menor)] Tiveram cinquenta filhas, entre é-las Naxos.   Contudo sustém Plinio o Velho, que Endimião foi o primeiro ser humano que observou os movimentos da Lua. Sintiendose observada cada noite Selene reparou em Endimião e assim foi como se namorou do. Mas Que tem que ver isto com a Pena Molexa? Rogo-te que sigas lendo e já o teu julgarás se tem, ou não tem, que ver.

Orientada á saída da lúa chea ‘en ascensión’ no solsticio de verán do ano metónico  [b/v] REBE, a etno-arqueoloxía da Molexa é precedente do mito da Lúa recollendo na súa posta [ “Endimión“, Max Müller] ao dorminte sol na lunar barca.

[/Addenda]

“[…] no lugar de Baltar [Alta Límia] apareceu, en paredria con noso Deo Maximo, a outra ara dedicada, agora segundo o penso, a outra protagonista, unha luminosa ascensional Virxe, da que falamos demoradamente no primeiro volume da Historia de Narón [a, 157-172] da que hai constancia, ut supra, ex Orosio, por Prisciliano: a Reve Larouco. Eu penso que o epiteto Re/ve (vogalismo e/i) é psvlm. ‘Rising Moon, Ascendente Lúa’, pois ré- é en antigo gaélico irlandés ‘lúa’ . O ara a dedicou Valerio Aper cumprindo un voto non ao sobredito Deo Larouco, como pensa o comúm, senón a meu cabal entender a Dea Reve Larouco, algo así, si é toleravel, como ‘A Deusa Ascendente Lúa do Larouco’ , a modo, si a comparación é tolerable, de ‘Luminosa Virgem da Asunção (Ascenção) de Larouco’ , en qualqueira casso unha Señora do Ascenso pagana [que cedeu no felíz presente cristián seu lugar, papel e función a nosa Señora da Asunción] recetora do ara: D(EA) REVE /LARAVCO /VALE(RIVS) /APER / EX /VOTO [(Baltar, Our: IRGA IV, 94; AF 111]. À DEUSA LÚA ASCENDENTE. VALERIO APER. POR UNHA PROMESA. Queres unha real probe? Sabes cal é o nome ou advocación da capeliña que en Baltar alberga hoxe o ara? Non cho podes imaxinar? Virxe da Asunción [ou Ascensión] Branco é en garrafa”. Fonte da imaxe: http://patrimoniogalego.net/index.php/62145/2014/07/ara-na-capela-da-asuncion/

[/Addenda]

This image has an empty alt attribute; its file name is revetrasanciuge-copia-2-1.jpg

[Aguaforte aguatinta á poupée polo autor André Pena (2003)]

“Ladeando en 1992 a publicación da mencionada obra irlandesa; Requerido un dia para ver uns restos e estructuras descubertos polo temporal nun cantíl en Covas, [inmediato ao santuario de Santa Comba e San Silvestre – santos herdeiros dun culto anterior, relacionado co solsticio de inverno; patróns das meigas-], con posterioridade a publicación deste segundo volume: achei a lousiña [coa reseñable particularidade, de brillar como o ouro na agua], furada como unha fusaioa, co epígrafe dedicado a á Deusa Nai, [B/V] REVE TRASANCI-AVGE?/ANIGE? . REBE/REVE epíteto en dat. s. a Re-ve “lúa ascendente”, [cf, comparativamente, o irlandés Re, “Lua”, e Lan na Re “Lua Chea”, Re-va langa psbl. “Ascensión da Lúa Chea”] TRASANCI-AVGE?/ANIGE? da Terra/Terriña de Trasancos. Catalogouse no lugar un castro destruido polo mar, e un centro monástico altomedieval de monxes celtas [berço la lenda da chegada dos tres Vi Corra], previo á actual capela orientada non ao sol, senón como a Pena Molexa próxima, cousa singular, á Lua, que foi igrexa parroquial con camposanto durante toda a Idade Media. A Ínsua do Medio non existia no século XII, polo que non se debe nem pode confundir coa, psbl. tamén lunar [vogalismo e/i] Insula Selina, que Tructino (a. 868) menciona na Terra de Cedeira.
Na praia próxima, Pedro, Conde de Barcelos situa o desembarco das grandes linaxes galegas: os Petriz ou Froilaces de Trasancos; os Mariño; os Freire de Andrade, etc.
Unha sucesión encadenada de grandes temporais como nunca antes recordábase retirando a area das praias deixou ao descuberto un grande bote de madeira encabillada, – encadrable en calqueira época por usarse a milenária técnica dende tempo inmemorial ata o século XIX -, e este pretexto anímoume a inserir, a Viaxe dos Ví Corra, o IMMRAM CURAIG VA CORRA, vendo eu entre o relato irlandés e o relato da lenda fundacional da arribada dos cabaleiros a Trasancos, algo máis que un vínculo.” […] Abaijo. Aguaforte aguatinta de André  Pena Lán na Ré [Revalanga!].”Ascendente Lua Cheia”, Lua Cheia e rebeco… psvlm. [B/V] Rebe+i/e+co [ cf Rebeyeco]. Rebe-co, “O de Reve”, cof. Comp. O rato do Monte do Seijo que relouca à lúa [ex Calros Solha] Rabisaco [… ] “[…] Capela de Santa Comba, trasunto de Reve, “Rising Moon, Ascensión [da Lúa]”, e de San Silvestre [trasunto do Sol]. A capela, como a Pena Molexa do O Val, está orientada á lúa, Revati , “A Brillante”, ” The Moon of Splendour” a 27 mansión da lúa, na India Védica: May I be protector for those without one, /A guide for all travellers on the way;/ May I be a bridge, a boat and a ship/ For all who wish to cross (the water).” REVATI— Shantideva […] by André Pena
 

Orientada à saída da lua cheia, ‘em ascensão’, no solsticio de Verão do ano metónico [b/v] REBE, a etno-arqueología da Pena Molexa é síntese do mito da Lua recolhendo na sua posta [= “Endimión“, Max Müller] ao durmiente sol na lunar barca.

[…] [Addenda]

[/] [/Addenda]

Unha testemunha anterior ao peite de ouro de Caldas que precede en máis dun milenio ao ritual hitita, e de todos peites e espellos das estelas e os enxovais funerarios indoeuropeos do Bronce á Idade Media.

Unha testemunha anterior ao peite de ouro de Caldas que, por sua vez precede em mais de um milénio ao ritual hitita, e de todos os peites espelhos  nas estelas e enxoval funerario indoeuropeo do Bronze à Idade Média .

 EXTENSIÓN AO MEDITERRÁNEO ORIENTAL ŠALLIŠ WAŠTAIŠ  / EXTENSÃO AO MEDITERRÂNEO ORIENTAL ŠALLIŠ WAŠTAIŠ 

 

Este melusino concepto atlántico da soberanía Celta, probabelmente vixente xa no Neolítico, sen dúbida xa presente [o Peite de Caldas ca. 3300 a.C] na Galiza Calcolítica, estendeuse desde Occidente, seguramente vía ‘world economic systems’, ao mediterráneo oriental e oriente indoeuropeu o segundo milenio A.C., mil trescentos, ou catrocentos anos despois do áureo peine de Caldas, cando de novo eu documento a proba encuberta da elección do tesouro da Mater ao rei, nas tabletas de arxila hititas contendo os textos do ritual funerário real Šhališ Uašhtaiš, atopadas en 1936, no nivel arqueolóxico máis antigo, cerca do gran templo de Bogazköy, ritual que nosa ‘compatriota’, VELASCO (2001, 233) considera “[…] moi orixinal e desgraciadamente, tamén moi fragmentario”, e que poñen voz e documentan o ambiente que acabo de ilustrar.

Este melusino conceito atlântico da soberania Celta, provavelmente vigente já no Neolítico, sem dúvida já presente [o Peite de Caldas ca. 3300 a.C] na Galiza Calcolítica, estendeu-se desde Ocidente, seguramente via ‘world economic systems’, ao mediterrâneo oriental e oriente indoeuropeu no segundo milênio A.C., mil trezentos, ou quatrocentos anos após o áureo peine de Caldas, quando de novo eu documento a prova encoberta da eleição do tesouro da Mater ao rei, nas tabletas de argila hititas contendo os textos do ritual funerário real Šhališ Uašhtaiš, achadas em 1936, no nível arqueológico mais antigo, cerca do grande templo de Bogazköy, ritual que a compatriota VELASCO (2001, 233) considera “[…] muito original e desgraçadamente, também muito fragmentario”, e que põem voz ao ambiente que acabo de ilustrar.

Fragmento duma tableta hitita contendo o piacula Hasawa, rituais cenificados e representados pola Mulher Velha

 

O REI BEN VESTIDO/ O REI BEM VESTIDO

Confirmado meu vello aserto, as tabletas Hititas do horizonte máis antigo (ca XVI a. C.), 201 contendo as cerimonias do ritual funerario chamado Šalliš Waštaiš  realizadas ao falecer un rei en Hattusas, describen no protocolo do segundo día, como ao amañecer, despois de recoller con coidado as mulleres nunha furna de prata chea de aceite (202) as cinzas e os osos do defunto rei, incinerado na pira a noite anterior, consomen en honra del unha parva de doce pans grandes e un pan graso, bebendo e facendo libações á fogueira.

Confirmado meu velho aserto, as tabletas Hititas do horizonte mais antigo (ca XVI a. C.), 201 contendo as cerimônias do ritual funerário chamado Šalliš Waštaiš  realizadas ao falecer um rei em Hattusas, descrevem no protocolo do segundo dia como ao amanhecer, depois de recolher com cuidado as mulheres em uma furna de prata cheia de azeite (202) as cinzas e os ossos do defunto rei, incinerado na pira a noite anterior, consomem em honra dele uma parva de doze pães grandes e um pão grasso, bebendo e fazendo libações à fogueira.

No segundo dia ao abrente, despontando a alva, as mulheres vão [a] a pira a recolher os ossos, extinguindo o fogo com dez jarras de cerveja, dez jarras [de vinho], e dez jarras de walhi. Dispõem uma cunca de prata de media mina e o peso de vinte siclos cheia ‘de fino azeite’. Recolhem os ossos com pinças de prata depositando-os com cuidado na jarra de prata com o azeite, sacam-nos depois do fino azeite, colocando-os sobre um lenço gazarnulli, para que se encontre “bem vestido”. Ao terminar de recolher os ossos, envolvem-nos com o lenço [se sobre entende que reconstruindo o corpo do rei defunto recheando com os ossos e restos o lenço] e situam ao “bem vestido” numa cadeira [trono], mas se é uma mulher, a colocam num tabulete.

Confirmando mi viejo aserto, estas tabletas Hititas del horizonte más antiguo del palacio real (ca XVI a. C.),  201 conteniendo las ceremonias del ritual funerario llamado Šalliš Waštaiš , realizada al fallecer un rey en Hattusas, describen en el protocolo del segundo día como al amanecer, tras recoger con cuidado las mujeres  en una urna de plata llena de aceite 202 las cenizas y los huesos del difunto rey, incinerado en la pira la noche anterior, consumen en honor del rey difunto una parva de doce panes grandes y un pan graso, bebiendo y haciendo libaciones a la hoguera.

En el segundo día, despuntando el alba, las mujeres acuden [a] la pira a recoger los huesos, extinguiendo el fuego con diez jarras de cerveza, diez jarras [de vino], y diez jarras de walhi.

Disponen un cuenco de plata de media mina y el peso de veinte siclos lleno ‘de fino aceite’. Recogen los huesos con pinzas de plata depositándolos con cuidado en la jarra de plata con el aceite, los sacan luego del fino aceite, colocándolos sobre un lienzo gazarnulli, para que se encuentre “bien vestido”.

Al terminar de recoger los huesos, los envuelven con el lienzo [se sobreentiende que reconstruyendo el cuerpo del rey difunto rellenando con los huesos y restos el lienzo] e sitúan al “bien vestido” en una silla [trono], pero si es una mujer, la colocan en un taburete.

Dispuseram doze pães rodeando a pira onde o corpo se queima e um pastel de manteiga com os pães. O fogo já se apagou com a cerveja e o vinho. Ante a cadeira na que estão sentados os ossos dispõem a mesa e um  pequeno almoço da manhã de pães quentes, pães […] e pães doces. Os cozinheiros e camareiros servem com diligência os pratos e com a mesma diligência levantam-nos da mesa. E entregam alimentos para que comam todos os presentes na recolhida dos ossos. A seguir, lhes convidão três vezes a bebida e inclusive dão três vezes de beber à alma. Não há pan ou instrumentos musicais de Ishtar.

Dispusieron doce panes rodeando la pira donde el cuerpo se quema y un pastel de manteca con los panes. El fuego ya se ha apagado con la cerveza y el vino. Ante la silla en la que están sentados los huesos disponen la mesa y un desayuno de panes calientes, panes […] y panes dulces. Los cocineros y camareros sirven con diligencia los platos y con la misma diligencia los levantan de la mesa. Y entregan alimentos para que coman todos los presentes en la recogida de los huesos. A continuación, les convidan tres veces a bebida e incluso dan tres veces de beber al alma. No hay pan o instrumentos musicales de Ishtar.

COLLO Á MULLER IŠLI /COLHO À MULHER IŠLI

[AVISO: post en proceso de redacción]

(Fazem depois) no meio da fogueira uma imagem em forma humana com frutos [figos, uvas, passas, olivas], perna de cordeiro e lana 203 vertem sobre ela cerveja e colocam pães. A “mulher sábia”, denominação da sacerdotisa maga, coloca em uma balança oro, prata e pedras preciosas em um dos pratinhos, no outro varro.

Chama depois ao morto por seu nome e tem lugar uma conversa com sua ajudante na que por três vezes pergunta à dita ajudante quem se leva ao defunto e a resposta desta [saindo agora eu à palestra, sobre-entendo no contexto da representação que a ajudante personifica o morto], “os homens de Hatti, os homens de Hatti, os homens de Uruhha” [ordenam que não lho levem]. Também por três vezes recusa tomar o ouro e a prata […] a ajudante”.  A resposta é diferente a terceira vez, não conservada em sua totalidade -assinala sem poder entender nada Velasco-, na Galiza o perdido não nos impede a interpretação, pois o conservado: “colho à mulher išli”.

Eva Merlán. Contos de Trasancos Baseados en Lendas de Tradición Oral. Ed. Concello de Narón. Se desdeñando á muller -a sobrenatural [*A]Moura, celtogalaico epíteto da Mater, habitante de *Omórica “o Alén baixo o mar”- escolleuse o ouro, a alma do rei non superaría a proba. A superación da proba (Pena 1994), é requisito, para que o rei sexa ‘arrebatado’ pola Nai e transportado ao Alén. / Se desdenhando à mulher -a sobrenatural [*A]Moura, celtogalaico epíteto da Mater, habitante de *Omórica “o Além baixo o mar”- escolheu-se o ouro, a alma do rei não superaria a prova. A superação da prova (Pena 1994), é requisito, para que o rei seja ‘arrebatado’ pela Mãe e transportado ao Além. 

Esta eleição, conhecendo o promptema, indica-nos que a alma do rei hitita superou com sucesso a prova.

A seguir rompe fora a balança [segundo penso-o desparramando o tesouro real pelo chão, sobre o pó e acinza da fogueira, se representando a rejeição do ouro e a eleição da Deusa Mãe Solar, pois todo o ritual, muito cenográfico, é uma solene obra teatral, muito medida, despregada à vista do povo] e canta ao deus Sol e começa a chorar” [mostrando a emoção de ter superado a prova].

[Hacen luego:] “en medio de la hoguera una imagen en forma humana con frutos [higos, uvas, pasas, olivas], pierna de cordero y lana 203 vierten sobre ella cerveza y colocan panes. La “mujer sabia”, denominación de la sacerdotisa maga, coloca en una balanza oro, plata y piedras preciosas en uno de los platillos, en el otro barro. Llama después al muerto por su nombre y tiene lugar una conversación con su ayudante en la que por tres veces pregunta a la ayudante quién se lleva al difunto y la respuesta de ésta [saliendo a la palestra, sobreentiendo en el contexto de la escenificación en Hattusas de nuestro conocido promptema de la elección encubierta, que el ayudante personifica la voz del muerto], “los hombres de Hatti, los hombres de Hatti, los hombres de Uruhha” [ordenan que no se lo lleven]. También por tres veces rechaza tomar el oro y la plata […] [por orden] del ayudante”.

La respuesta es diferente la tercera vez, no conservada en su totalidad -señala sin poder entender nada Velasco-, en Galicia lo perdido no nos impide la interpretación, pues lo conservado: “Cojo a la mujer išli”, conociendo el promptema, nos indica que el alma del rey hitita superó con éxito la prueba.”

A continuación rompe fuera la balanza [según lo pienso desparramando el tesoro real por el suelo, sobre el polvo y ceniza de la hoguera, escenificándose el rechazo del oro y la elección de la Diosa Madre Solar, pues todo el ritual, muy escenográfico, es solemne representación teatral, muy medida, desplegada a la vista del pueblo] y canta al dios Sol y comienza a llorar” [escenificando ahora la emoción de haber superado la prueba].

Enquadrado o texto do piaculum funerário hitita, chamado Šalliš Waštaiš, desenterrado em 1936 pelos arqueólogos alemães, com a sublime etnografia galaica, fóssil vivente institucional, no promptema da prova da Mãe [à alma d]o rei. Sabendo agora que o boneco confeccionado com os frutos do fértil país representa a Mater, “Mãe”, Fecunda Terra, e que o resto do piaculum põe em cena o desencanto do tesouro e posterior casal do soberano (morrido) com a Mater, como sabiam na Galiza no século XVII os garimpeiros, tomb raiders, ou violadores das mámoas (antas) do crego e Senhor do Couto de Recimil, e soube eu em 1991, quando encontrei este encaixe a uma história escutada inúmeras (sic) vezes em nossa geografia mágica e sagrada –estendida depois com a reconquista além Galiza – e anualmente representada pelos vizinhos de O Val na Pena Molexa.

Escondendo nós nosso as na manga, observemos agora as interpretações protagonizadas por colegas de outros pagos forâneos do funerário piaculum do rei hitita. A Arqueologia tradicional não pode, hoje como ontem, definir, per se, nem uma sozinha instituição da Pré História, à margem dos promptemas gerados de forma multi e inter-disciplinar pela Arqueologia Institucional. Os que tenham lido os precedentes parágrafos já o sabem. Do desconcerto e hesitação causado pelo visitado piaculum funerário hitita, fez-se eco em uma nota a sua tese “O Prado Verde…” minha compatriota VELASCO comentando o fragmento, para ela então ininteligível, acima reproduzido. Recolhe Velasco que “K. BITTEL (MDOG 78, 1940, 12-28, p. 23) assinala que a fabricação desta estátua supõe a crença de que o defunto deve voltar ao menos simbolicamente ao corpóreo ou [que] também pode ser uma representação similar às imagines romanas […]; assinala que De SILVESTRI (em G.GNOLI- J. P. VERNANT, la mort, les morts), considera que tanto os frutos figos, uvas passas, olivas, como o trigo com que se forma a segunda imagem no dia oitavo são produtos Mediterráneos pobres. “Em sua opinião” –diz López- a diferença entre esta imagem feita sobre a cinza e a outra com trigo seria que uma representa a morte e a outra a regeneração” 176; e, por sua vez, sem romper o nó do enredo, VELASCO diz: “[…] cabe que a imagem do defunto tenha uma explicação apotropaica […], desde depois quando há incineração resulta impossível apresentar os dons ao próprio morto, se faz aos ossos ou à imagem. Não pode se descartar que seja um signo da sobrevivência corporal, noção também constatada na Índia e na Grécia […] [enquanto] que pára Th. P, J. Van Den HOUT [em Hidden Futures, pp. 37-35] a efigie expressaria a continuidade real e a imortalidade individual do monarca” [in VELASCO, 177, cf. pié de nota nº27].

Encuadrado en el promptema de la prueba de la Madre al alma del rey, el texto desenterrado en 1936 por los arqueólogos alemanes con el piaculum funerario hitita, llamado Šalliš Waštaiš,  con la sublime etnografía galaica, fósil viviente institucional.  Sabiendo ahora que el maniquí confeccionado con los frutos del fértil país representa la Mater, “Madre”, Fecunda Tierra, y  que el resto del piaculum  pone en escena el promptema del desencanto del tesoro y  el posterior matrimonio del soberano (muerto) con la Mater, como sabían en Galicia en el siglo XVII los garimpeiros,  tomb raiders o violadores de las mámoas de cierto cura, Señor del Couto de Recimil, y supe yo en 1991 cuando encontré el encaje a una historia escuchada inúmeras (sic) veces en nuestra geografía mágica y sagrada –extendida luego con la reconquista allende Galicia – y anualmente escenificada por los vecinos de O Val en la Pena Molexa.

Escondiendo nosotros nuestro as en la manga, observemos ahora las interpretaciones protagonizadas por colegas de otros pagos foráneos  del funerario piaculum del rey hitita.

La Arqueología tradicional no puede, hoy como ayer, definir por si sóla ni una sola institución de la Prehistoria,  al margen de los promptemas generados de forma multi e inter-disciplinar por la Arqueología Institucional. Los que hayan leído los precedentes parágrafos ya lo saben. Del desconcierto y hesitación casusado por este pasaje, se hizo eco en una nota a su tesis “El Prado Verde…” mi amiga compatriota VELASCO comentando el fragmento, para ella entonces ininteligible, arriba reproducido.  Recoge Velasco que “K. BITTEL (MDOG 78, 1940, 12-28, p. 23) señala que la fabricación de esta estatua supone la creencia de que el difunto debe volver al menos simbólicamente a lo corpóreo o [que] también puede ser una representación similar a las imagines romanas […]; señala que De SILVESTRI (en G.GNOLI- J. P. VERNANT, la mort, les morts), considera que tanto los frutos higos, uvas pasas, olivas, como el trigo con que se forma la segunda imagen el día octavo son productos Mediterráneos pobres. “En su opinión” –dice López- la diferencia entre esta imagen hecha sobre la ceniza y la otra con trigo sería que una representa la muerte y la otra la regeneración” 176; y, por su parte, sin romper el nudo del enredo, VELASCO dice: “[…] cabe que la imagen del difunto tenga una explicación apotropaica […], desde luego cuando hay incineración resulta imposible presentar los dones al propio muerto, se hace a los huesos o a la imagen. No puede descartarse que sea un signo de la pervivencia corporal, noción también constatada en la India y en Grecia […] [mientras]  que para Th. P, J. VAN DEN HOUT [en Hidden Futures, pp. 37-35] la efigie expresaría la continuidad real y la inmortalidad individual del monarca” [in VELASCO, 177, cf. pié de nota nº27].

Com o fóssil vivente institucional da etnografía galega, ‘o ovo de Colón’, ante o maniquí da Mater, o bem vestido rei embutido em seu lenço e sentado no trono, ainda feito pó se submete à prova da casamenteira [A]Moura, e elegendo entre Ela [a mulher išli , o maniquí que a personifica o estar confeccionado com seus frutos e dons, e o fabuloso tesouro, apanha bem: “Apanho à mulher išli” –diz o rei morrido por médio de seu intérprete-, e passa a prova, pega o lote e se vai  ao desfrutar com Ela no Além.

Con el fósil viviente institucional de la etnografía gallega, el huevo de Colón, ante el maniquí de la Mater, el  bien vestido rey embutido en su lienzo y sentado en el trono, aún hecho polvo,  se somete a la prueba de la casamentera [A]Moura eligiendo entre Ella  [la mujer išli, el maniquí que la personifica por estar confeccionado sus frutos y dones, y el fabuloso tesoro. Eligiéndola a Ella -“Cojo a la mujer išli” –dice el rey muerto por medio de su intérprete- pasa prueba se queda el lote y se va con ella a disfrutarlo en el Além.

Imagen2

A Barca de pedra na que chegaram Santa Comba e San Silvestre

Selene e Endymion. Susan Seddon Boulet

Parten as almas tralo solar ronsel polo Camiño escrito no estrelado ceo de Europa, o Camiño Francés ou de Santiago, a embarcar en Finisterre.

Parte a alma do Cabaleiro por San Andrés e a Pena Molexa ao navio lunar que na Pena Molexa, ou na praia Santa Comba fronte ao Cabo Prior, nas Partes Extremas de Gallaecia, agarda.

Imagen3

O autor com Tom O’Neill, Senior Writer de National Geographic Magazine, em Sta Comba 15 de Sept. de 2004

Bon Camiño/ Bom Caminho

ADDENDA

SIMPÁTICAS CURIOSIDADES

DO XURÉS / GERÊS  E DA PENA MOLEXA

Depois de esconjurar Calros Solla, Durvede Mór, “Druida Mór”, o Neboeiro, a brétema dissipa-se no Parque de O Gerês, aparecendo a Moura, impressionante montanha, com forma de mulher em espectación do parto.

Visitando as rochas de O Val con Fran, recoñecido xóven geólogo -que respondeu con amabilidade todas as miñas perguntas-, entendín a acción antrópica sobre o conxunto rochoso que conformou o extraordinario megalito da Pena Molexa, orientado á saída no ano metónico, da super lúa chea ascendente tras un picudo perfecto monte.

Coincidindo a visita a tres días do solsticio de verán, a véspera da saída dunha superluna vermella, quedamos ao día seguinte na Pena Molexa.

Amenceu co ceo cuberto e una densa néboa, lloviznando todo o día. Algúns mandaban mensaxes  para saber si a visita suspendíase ou non. Non se suspendeu. Algún non asistiu, pero veu outra xente. Esperando un milagre por si abría o ceo.

Faltaba xa pouco para a posta do sol o ceo seguía cuberto pero a xente non marchaba.

Para levantar o ánimo, mostreilles o meu vídeo do grupo de amigos un bretemoso día, chovendo a cachón parados xunto ao dolmen do Parque Natural de Ou Gerês ou Xurés sen poder divisar desde alí a lendaria Pena da  [dormente e empreñada] Moura.

Entón Carlos Calros Solla, magno demiurgo recolleu do solo un curvado pau, como un corno de carneiro, e empolicado á pena cuberta, exconxuró [exorcizó] ao Neboeiro. Todo cambiou.

Tras ver o vídeo, Javier Rosado, un dos asistentes, colleu un pau similar empolicouse ao disco da Pena Molexa, e, pedíndome que o asistise, pronunciou o exconxuro. Rimos.

Permanecemos falando, perdidas as esperanzas. Entón una moza gritou. Alí, alí!. O resplandor sobre o despexado horizonte anunciaba a inminente saída. E saíu a Lúa e todos quedamos, , marabillados, sobrecogidos. Non hai palabras. Galicia é… Máxica. Gallaecia Fulget.  Querido Calros, irmán, A Terra chama por Nós.

“Visiting the rocks of “O Val” with Fran, a well-known geologist -who answered all my questions with kindness-, I understood the anthropic action on the rocky complex that formed the extraordinary megalith of the Pena Molexa, oriented to the exit in the metonic year, of the super full moon rising behind a perfect mountain peak.

Coinciding with the visit, three days before the summer solstice, with the eve of the rise of a red supermoon, we met the next day in the Pena Molexa.

The sunrise was overcast and dense fog, drizzling all day. Some sent messages to find out if the visit was suspended or not. It was not. Some did not attend, but other people came. Hoping for a miracle, if the sky opened up.

It was not long before sunset, the sky was still cloudy, but people were not leaving.

To lift their spirits, I showed them my video of the group of friends one very cloudy day, pouring with rain, standing next to the dolmen in the Natural Park of O Gerês or Xurés without being able to see from there the legendary Pena da [sleeping and pregnant] Moura.

Then Carlos Calros Solla, Master Demiurge, picked up a curved stick from the ground, like a ram’s horn, and perched on the covered pain, exorcised the Neboeiro. Everything changed.

After watching the video, Javier Rosado, one of the assistants, took a similar stick and climbed up on the rocky disk of the Pena Molexa, and, asking me to assist him, pronounced the exconxuro [magic words]. We laughed. We remained talking, lost all hope, when a young woman shouted. There, there! The glow on the clear horizon announced the imminent rise of the moon. And the moon came out and we all stood there, transfixed, astonished, in wonder.  There are no words. Galicia is… Magical. Gallaecia Fulget!!!  Calros, my dear chap, The Earth is calling us. “A TERRA CHAMA POR NOS”

Foto e comentario de Javier Rosado “A pena no momento que recibe o primeiro raio no solsticio ¿Relembrando un contido fálico? En liña xusta coa saida do sol, comprobado nese intre], e a testemuña da noite da lua vermella en video, por si queres subila ou alguén a youtube”

Addecet. O resplandor ao redor da Pena Molexa non se debe á contaminación lumínica, e efeito da iluminación da lúa.

Xavier Rosado, [en atenta comunicación epistolar] ” Estou subido na pena no lado oposto de O Val, no Forgoselo, xusto en liña coa Molexa, que semella o ollo dun dragon. sobre un posible aliñamento [onde se atopa miña muller]”

Esta obra atópase baixo unha licenza internacional Creative Commons BY-NC-ND 4.0. Calquera forma de reprodución, distribución, comunicación pública ou transformación desta obra non incluída na licenza Creative Commons BY-NC-ND 4.0 só pode ser realizada coa autorización expresa dos titulares, salvo excepción prevista pola lei. Pode acceder Vde. ao texto completo da licenza nesta ligazón: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.gl

About fidalgosdenaron

André Pena, funcionario de carreira historiador, arqueólogo e arquiveiro do Concello de Narón, é doutor en arqueoloxía e historia antiga e decano do Instituto Galego de Estudos Celtas IGEC. Especializado no estudo das Relixións da Antigüidade; da Relixión Celta e a súa influencia no presente Cristián; da Mitología comparada; das Institucións Celtas e Indoeuropeas; dos Santuarios Celtas; da Orixe pagana e o presente cristián do Camiño de Santiago e de San Andrés e da Historia Antiga, Medieval e Moderna de Galiza.
Esta entrada foi publicada en ETNOARQUEOLOXIA INSTITUCIONAL DE NARON. Ligazón permanente.

1 Responses to O SEGREDO DA PENA MOLEXA. A LUNAR BARCA. CINCO COUSAS QUE DEBES SABER

  1. Pingback: EXPEDICIÓN DE PIRATAS MICÉNICOS Á TERRA DE TRASANCOS / MYCENAEAN PIRATES’ EXPEDITION TO THE LAND OF TRASANCOS | Fidalgos de Narón

Deixar un comentario

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.